Η πίεση για τις λαϊκές οικογένειες λόγω της τρομακτικής ανεπάρκειας των συστημάτων Υγείας στην Ελλάδα και όλα τα άλλα καπιταλιστικά κράτη, είναι τεράστια.
Τα αιτήματα είναι αυτονόητα:
Να επιταχθούν τα ιδιωτικά νοσοκομεία χωρίς αποζημίωση των ιδιοκτητών, για να προστεθούν απλές, ειδικές κλίνες και διαγνωστικά εργαστήρια για τις ανάγκες των ασθενών.
Να ενταχθούν στο σύστημα εφημερίας και νοσηλείας ασθενών (Covid και μη Covid), με αξιοποίηση όλων των υποδομών τους και όλου του προσωπικού τους με μισθοδοσία από το κράτος.
Να αξιοποιηθούν οι ειδικοί επιστήμονες κύρους που συνεργάζονται με τα συγκεκριμένα ιδιωτικά θεραπευτήρια και ταυτόχρονα αποτελούν μέλη της επιστημονικής επιτροπής του Υπουργείου Υγείας για την προσαρμογή τους στις ανάγκες νοσηλείας ασθενών από τον κορονοϊό.
Όλοι οι γιατροί που έχουν πτυχίο ιατρικής και τίτλο ειδικότητας και είναι υποψήφιοι για τις θέσεις που έχουν προκηρυχθεί, να διοριστούν με κατεπείγουσες διαδικασίες και χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση.
Όλοι οι γιατροί που είναι στη λίστα αναμονής για ειδικότητα να ξεκινήσουν άμεσα.
Να προχωρήσει, με γρήγορες διαδικασίες, ο εμβολιασμός του πληθυσμού, με πρόσβαση σε όλα τα διαθέσιμα εμβόλια.
Η αντίδραση άμεση!
Για πολλοστή φορά ακούω αυτή την ερώτηση, από αστούς πολιτικούς, τηλεπερσόνες, εργοδότες κ.ά.: πείτε μου μια χώρα που ισχύουν αυτά που λέτε! Και να ξανά ο δείκτης τεντωμένος, έτοιμος να βγει από την οθόνη της τηλεόρασης να ακουμπήσει τη μούρη μου, δείχνοντάς μου πως πρέπει να σταματήσω να διεκδικώ και να μιλάω για τον Σοσιαλισμό, γιατί ενοχλώ…
Γιατί όμως τους ενοχλεί τόσο πολύ ο Σοσιαλισμός; Μήπως γιατί η πανδημία αποκάλυψε τη γύμνια των συστημάτων υγείας σε όλα τα καπιταλιστικά κράτη και ο Σοσιαλισμός γίνεται επίκαιρος περισσότερο από κάθε άλλη φορά;
Το παράδειγμα του Σοσιαλισμού που έζησε η γειτονική μας Βουλγαρία πλανιέται σα φάντασμα πάνω από τα κεφάλια αυτών που θέλουν να μας πείσουν ότι η μοναδική επιλογή είναι ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής.
Μετά το τέλος του Β’ΠΠ, όταν οι ΗΠΑ χρηματοδοτούσαν με το σχέδιο Μάρσαλ την ελληνική κυβέρνηση και τον στρατό της για να αποτρέψει την επικράτηση του ΔΣΕ και τη σοσιαλιστική προοπτική της χώρας μας, ο Βουλγάρικος λαός αποφάσιζε ότι θα έκτιζε το μέλλον του στις σοσιαλιστικές σχέσεις παραγωγής.
Το νέο μοντέλο παραγωγής, το σοσιαλιστικό, διαμόρφωνε άλλο πεδίο ανάπτυξης για την Παιδεία, την Υγεία, τον Πολιτισμό.
Το 1944, το υγειονομικό σύστημα της Βουλγαρίας ήταν εξαιρετικά αδύναμο. Για κάθε χίλιους κατοίκους αντιστοιχούσαν μόλις 1,6 νοσοκομειακά κρεβάτια και 0,3 κρεβάτια σε σανατόρια. Για κάθε 10.000 κατοίκους αντιστοιχούσαν μόλις 5 γιατροί κι 1 οδοντίατρος. Μεγάλες περιοχές της χώρας δεν είχαν καμμιά πρόσβαση σε ιατρική βοήθεια!
Μετά την επικράτηση της Σοσιαλιστικής εξουσίας την 9η Σεπτέμβρη 1944, ιδρύεται το υπουργείο Υγιεινής που βάζει σε προτεραιότητα την προστασία της υγείας των εργατών. Τη χρέωση της ιατρικής παρακολούθησης για τις επαρχίες, τις πόλεις και τα χωριά, αναλαμβάνουν τα Τμήματα Υγιεινής των Εκτελεστικών Επιτροπών των Λαϊκών Συμβουλίων των επαρχιών και πόλεων. Το μοντέλο Υγείας που επιλέχθηκε ήταν το Σοβιετικό, το λεγόμενο Σύστημα Semashko.
Οι βασικές αρχές του περιλάμβαναν:
- Ενότητα των αρχών οργάνωσης της υγείας και κεντρικά σχεδιασμένο σύστημα περίθαλψης.
- Ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση όλων των πολιτών στην υγειονομική περίθαλψη.
- Προτεραιότητα στην προστασία της μητρότητας και τη φροντίδα της νέας γενιάς.
- Σύνδεση της πρόληψης με τη θεραπεία.
- Κατάργηση των κοινωνικών παραγόντων της νοσηρότητας.
- Συμμετοχή των εργαζομένων στις αποφάσεις για τη δημόσια Υγεία σε όλες τις βαθμίδες.
Στο επίκεντρο μπαίνει ο άνθρωπος και οι σύγχρονες ανάγκες του, το κέρδος απορρίπτεται από κάθε σκοπό. Όλοι οι πολίτες έχουν ασφάλιση υγείας από τη γέννησή τους και σε αυτή τη βάση δικαιούνται ολοκληρωμένη δωρεάν ιατρική περίθαλψη. Το κόστος καλύπτεται εξολοκλήρου από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Το 1951, με διάταγμα του Προεδρείου της Λαϊκής εθνοσυνέλευσης αποφασίσθηκε η ιατρική βοήθεια να είναι καθολική και δωρεάν για όλους!
Μέχρι το 1968 η ιδιωτική ιατρική έχει εξαλειφθεί -δεν μπορούσε πια να ανταγωνιστεί την ανωτερότητα του δημόσιου συστήματος Υγείας.
Σύμφωνα με το Άρθρο 47, παράγραφος 4 του Συντάγματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας του 1971: «Κάθε πολίτης έχει το δικαίωμα δωρεάν ιατρικής περίθαλψης.»
Με τον κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό της οικονομίας, δίνεται η δυνατότητα για ολόπλευρη ανάπτυξη του συστήματος Υγείας. Το προϊόν της κοινωνικής εργασίας κατανέμεται απευθείας για τις ανάγκες του λαού, δεν μεσολαβούν πια καπιταλιστικές βδέλλες.
Καθιερώνεται η ιατρική παρακολούθηση. Για κάθε έναν υπάρχει πια η ιατρική καρτέλα από τη γέννησή του και βρισκόταν στην Πολυκλινική. Εάν κάποιος χρειαζόταν να νοσηλευτεί, η καρτέλα πήγαινε υπηρεσιακά (δεν χρειαζόταν να το αναλάβει κάποιος συνοδός…) στους γιατρούς του νοσοκομείου. Με το τέλος της νοσηλείας, η καρτέλα επέστρεφε, υπηρεσιακώς, συμπληρωμένη στην πολυκλινική. Έτσι, ο γιατρός είχε πλήρη εικόνα για τους πολίτες που είχε στην ευθύνη του.
Η ιατρική παρακολούθηση ήταν συστηματική, γινόταν ανά τακτά χρονικά διαστήματα μέσα στο έτος. Γι’ αυτό η πρόληψη στη Βουλγαρία είχε αντίκτυπο στη βελτίωση της υγείας του γενικού πληθυσμού. Ταυτόχρονα, ο ασθενής είχε διαρκή παρακολούθηση και θεραπεία υπό την ευθύνη του γιατρού του. Όλοι ανεξαιρέτως είχαν υγειονομική παρακολούθηση. Είναι ενδεικτικό της φροντίδας του Σοσιαλιστικού κράτους πως σε περίπτωση που κάποιος δεν πήγαινε στην καθορισμένη συνάντηση, τότε αναλάμβανε ο γιατρός να έρθει σε επαφή μαζί του.
Τα θέματα της μητρότητας και του παιδιού έχουν ξεχωριστή θέση στο υγειονομικό σύστημα. Δημιουργήθηκαν κάθετες δομές που ξεκινούσαν από την ενδομήτριο ζωή μέχρι την ολοκλήρωση της εφηβείας και περιλάμβαναν συμβουλευτικά ιατρεία για τις εγκύους, ιατρική παρακολούθηση σε παιδικούς σταθμούς, νηπιαγωγεία με παιδικές κλινικές, νοσοκομεία, θέρετρα κά.
Η αντιμετώπιση των εκτάκτων περιστατικών (π.χ. εγκεφαλικό, έμφραγμα, ατύχημα), καλυπτόταν από ένα μεγάλο δίκτυο σταθμών πρώτων βοηθειών. Για κάθε ανάγκη υπήρχαν διαθέσιμα ασθενοφόρα. Ο χρόνος αναμονής ήταν ελάχιστος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: το 1988, όταν Έλληνας φοιτητής αρρώστησε (υψηλός πυρετός) επικοινωνήσαμε από τις φοιτητικές εστίες με την Πολυκλινική της Φοιτητούπολης στη Σόφια. Σε αντίθεση με τη χώρα μας που θα μας έλεγαν να τον πάμε σε κάποιον ιδιώτη ή στην καλύτερη να τον μεταφέρουμε εμείς, σε πολύ σύντομο χρόνο έφτασε ασθενοφόρο πλήρως εξοπλισμένο (με δυνατότητα ανάνηψης, καρδιογράφο, αναπνευστήρα, φάρμακα κλπ.) στελεχωμένο με οδηγό, γιατρό και νοσοκόμο. Το 1988, όχι το 2021…
Τα σανατόρια επίσης έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη θεραπεία των ασθενών.
Χαρακτηριστικό ήταν το παραθαλάσσιο σανατόριο Δρ. «Παράσκεφ Στοϊάνοφ» που βρισκόταν μεταξύ του Νεσέμπερ και του χωριού Βλας στη Μαύρη Θάλασσα. Ήταν ειδικό για παιδιά και ηλικιωμένους.
Στο παιδιατρικό τμήμα είχε 270 κρεβάτια και θεράπευε παιδιά με τη νόσο Πέρθες (παθολογική κατάσταση τής άρθρωσης τού ισχίου στην παιδική-εφηβική ηλικία), άσθμα και ασθένειες των πνευμόνων. Στο τμήμα των ενήλικων είχε 168 κρεβάτια για ασθενείς με ορθοπεδικά προβλήματα, τραυματισμούς και εγκεφαλικά. Η επιλογή του χώρου που χτίστηκε το σανατόριο έγινε βάση των ιδιαίτερων κλιματικών συνθήκων και της θάλασσας.
Το 1955, κοντά στο χωριό Ραντούτσι ολοκληρώθηκε η κατασκευή του μεγαλύτερο νοσοκομείου – σανατόριο Πνευμονικών Νοσημάτων στα Βαλκάνια. Βρίσκεται περίπου 700 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας στη νότια πλαγιά της Στάρα Πλανινά. Η δυναμικότητά του ήταν 460 κλινών, εκ των οποίων οι 100 ήταν για παιδιά. Στο συγκρότημα περιλαμβάνονταν πολιτιστικό κέντρο και κινηματογράφος! Έλα όμως που στην «ευέλικτη» καπιταλιστική οικονομία της ΕΕ και της Βουλγαρίας δεν χωρούσανε και τα έκλεισαν…
Στη Λ.Δ. της Βουλγαρία, ιδιαίτερο βάρος δινόταν στη στοματική υγιεινή. Ιδρύθηκαν 29 οδοντιατρικές κλινικές (πριν το 1944 δεν υπήρχε ούτε μία) και οι οδοντίατροι έφτασαν τους 3.100 το 1968, από μόλις 1.206 το 1939. Να σημειώσουμε ότι όλες οι ειδικότητες των οδοντιάτρων και όλες οι στοματολογικές υπηρεσίες το 1968 ήταν αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν για όλο το λαό. Ακόμα και στα δυσπρόσιτα μέρη, πήγαιναν σε τακτά χρονικά διαστήματα κινητές μονάδες στοματολογίας. Αντίστοιχη φροντίδα υπήρχε σε όλες τις βαθμίδες της Παιδείας, από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς μέχρι τα πανεπιστήμια.
Από το 1944 και μετά αυξήθηκαν οι γιατροί όλων των ειδικοτήτων, οι σχολικοί γιατροί και οι οδοντίατροι, χτίστηκαν εργατικά νοσοκομεία, σανατόρια, κέντρα αναψυχής και οτιδήποτε κρινόταν απαραίτητο για την πρόληψη και τη θεραπεία των ανθρώπων! Όσον αφορά την ποιότητα των τροφίμων, η οποία είναι η βάση της υγείας, υπήρχε υπηρεσία ελέγχου τροφίμων τόσο για την παραγωγή τροφίμων όσο και για τους χώρους εστίασης.
Γενικότερα, τα επιτεύγματα (και) στον τομέα της Υγείας στη Σοσιαλιστική Βουλγαρία είναι εντυπωσιακά!
Μέσα σε 24 χρόνια, το 1968, το ποσοστό του προϋπολογισμού για την Υγεία συνεχώς αυξανόταν. Τα νοσοκομεία αυξήθηκαν σε απόλυτο αριθμό κατά 23,75%. Στην πραγματικότητα, περισσότερα από τα παλιά νοσοκομεία εκσυγχρονίστηκαν ή ξαναφτιάχτηκαν από την αρχή. Οι νοσοκομειακές κλίνες, από 10.600 το 1939, έφτασαν τις 54.500 το 1968. Δημιουργήθηκαν 15 αντιφυματικά νοσοκομεία με 3.500 κλίνες κι ένα λοιμωδών με 400 κλίνες. Τα Ψυχονευρολογικά Νοσοκομεία, από 8 το 1944 με 300 κλίνες, έφτασαν τις 12 με 3.300 κλίνες, το 1968. Οι Πολυκλινικές, που ήταν το κύτταρο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, από 1.261 το 1939 (τότε δεν είχαν κλίνες), το 1968 αριθμούσαν 3.507 με 7.300 κλίνες!
Στην Περιφέρεια, στις επαρχιακές πόλεις και χωριά όπου οι υγειονομικές δομές ήταν ανύπαρκτες, δημιουργήθηκαν 187 Αγροτικά Υγειονομικά Ιδρύματα πλήρως εξοπλισμένα σε προσωπικό και τεχνολογικές υποδομές, με 1.300 κλίνες. Επίσης προστέθηκαν 1.783 Αγροτικά Υγειονομικά Κέντρα με νοσοκόμους. Το ιατρικό προσωπικό, από 3.528 γιατρούς το 1939, έφτασε τους 15.300 το 1968 και τους 27.750 το 1988.
Κατά τη σοσιαλιστική περίοδο, το Βουλγάρικο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης απέκτησε διεθνές κύρος, εξαιτίας των μεγάλων επιτυχιών που επιτεύχθηκαν στην προστασία και τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων. Η ΛΔ Βουλγαρίας ήταν στην πρώτη γραμμή των χωρών με τους καλύτερους δείκτες υγείας. Όσον αφορά την ανάπτυξη του δικτύου υγείας και των πόρων, η Βουλγαρία διατήρησε για την περίοδο 1947-1989 τέτοια ποσοστά που την κατέταξαν σε μια από τις πρώτες θέσεις μεταξύ των προηγμένων χωρών.
Τί ειρωνεία! Αυτοί που σήμερα (όταν και αν) αναφέρονται στο Σοσιαλιστικό παρελθόν της Βουλγαρίας με απαξίωση, δεν τολμούν να το συγκρίνουν με το ζοφερό παρόν της καπιταλιστικής Βουλγαρίας, Ελλάδας και ΕΕ.
Το 1989, στη Λ.Δ. Βουλγαρίας αντιστοιχούσαν 3,1 γιατροί και 9,70 νοσοκομειακές κλίνες σε 1.000 κατοίκους. Στην Ελλάδα του 1990 ήταν αντίστοιχα 3,35 και 5,10, στην καπιταλιστική Βουλγαρία του 2010 είχαν μειωθεί σε 3,00 και 6,00 και στην ΕΕ (των 15 της ευρωζώνης) ήταν 3,20 και 5,30 αντίστοιχα! Προσοχή! Εδώ υπάρχει μια ποιοτική διαφορά που οι αριθμοί την κρύβουν. Στις καπιταλιστικές χώρες, οι αριθμοί αφορούν γιατρούς και κλίνες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Άρα, η αντιστοιχία για την πλειοψηφία του κόσμου είναι πολύ χειρότερη από αυτό που δείχνουν τα στοιχεία. Σε αντίθεση με τη Σοσιαλιστική Βουλγαρία, που όλος ο πληθυσμός είχε πρόσβαση σε όλους τους γιατρούς και όλες τις υποδομές!
Όμως και οι Έλληνες γνώρισαν από πρώτο χέρι τί σημαίνει Υγεία στο Σοσιαλισμό. Χιλιάδες ελληνικές οικογένειες βρήκαν την υγειά τους στη ΛΔ Βουλγαρίας, όταν στην πατρίδα τους ήταν οικονομικά απαγορευμένη η πρόσβαση στους μεγαλογιατρούς ή δεν υπήρχε η επιστημονική και τεχνολογική επάρκεια.
Ο Κ.Ρ.[1], με σοβαρό πρόβλημα στη μέση που τον είχε καθηλώσει, αφού δεν έβγαλε άκρη στην Ελλάδα πήγε στην Λ.Δ. της Βουλγαρίας. Μετά από ιατρικές εξετάσεις στην Окръжна болница (Νοσοκομείο αλλοδαπών) αποφασίστηκε πως πρέπει να χειρουργηθεί. Για ένα μήνα, έμεινε στο νοσοκομείο που χειρουργήθηκε, τον παρακολουθούσαν γιατροί επτά ειδικοτήτων ενώ καλύφθηκε η διαμονή και διατροφή της συντρόφου του. Το αντίτιμο για το Βουλγάρικο κράτος, ήταν 2.500$ (οι γιατροί αμειβόντουσαν από το κράτος, ποτέ από τους ασθενείς). Για να καταλάβει κάποιος τη διαφορά, αρκεί να το συγκρίνει με το ποσό που απαιτούν για μια εγχείρηση ρουτίνας (και μόνο για την εγχείρηση) οι ιδιώτες, που ξεκινάει από τα 6.000€.
Το ανθρώπινο πρόσωπο του σοσιαλιστικού κράτους, φαινόταν κι από αυτό: όταν συνέτρεχαν σοβαροί κοινωνικοί λόγοι, κάλυπτε τη θεραπεία με δικά του έξοδα. Κι ακόμα περισσότερο. Το 1983 ένας νεαρός από τη Βόρεια Ελλάδα, που χειρουργήθηκε στην Ελλάδα και του αφαίρεσαν το γόνατο (το μήκος του ποδιού μειώθηκε περίπου 22 εκ.) απευθύνθηκε σε Βούλγαρους υγειονομικούς. Του έγινε η εξής πρόταση: να υποβληθεί σε (δωρεάν) χειρουργικές επεμβάσεις που θα κρατούσαν περίπου έξη με εφτά χρόνια, να του δοθεί έμμισθη υποτροφία για όποιο επιστημονικό αντικείμενο ήθελε ώστε ταυτόχρονα να σπουδάζει και να μένει (δωρεάν) στη φοιτητική εστία. Το αποτέλεσμα ήταν να γυρίσει στην Ελλάδα με πτυχίο ψυχολογίας και το πόδι του αποκατεστημένο σε μεγάλο βαθμό.
Για να καλυφθούν οι ανάγκες σε επιστημονικό προσωπικό και της επιστημονικής έρευνας λειτουργούσαν πέντε ιατρικά Πανεπιστήμια (Σόφια, Πλόβντιβ, Βάρνα, Πλέβεν και Στάρα Ζαγόρα). Να θυμίσουμε ή να γνωρίσουμε σε όσους δεν το έχουν ακούσει, ότι η φοίτηση στη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας ήταν αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, περιλάμβανε κατοικία και διαβίωση (τα πάντα καλύπτονταν από το Σοσιαλιστικό κράτος).
Το σύστημα της Υγείας συμπληρωνόταν από την κρατική φαρμακοβιομηχανία (υψηλής ποιότητας φάρμακα πολύ χαμηλού κόστους) και την παραγωγή νέων τεχνολογιών (τη δεκαετία του 1980, η Λ.Δ. της Βουλγαρίας ήταν η δεύτερη χώρα παγκοσμίως στην παραγωγή Η/Υ, μετά την Ιαπωνία και πριν της ΗΠΑ). Από το 1982 οι Η/Υ είχαν ενταχθεί στο σύστημα Υγείας.
Κυβέρνηση, ΕΕ, αστικά κόμματα και εργοδότες θέλουν να μας πείσουν ότι τα εκατομμύρια των θανάτων, οι διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ, οι εξαντλημένοι γιατροί, τα κλειστά χειρουργεία είναι μια φυσιολογική πραγματικότητα.
Αντί απάντησης αναφέρουμε τους δέκα λόγους που στο Σοσιαλισμό η κατάσταση θα ήταν διαφορετική, όπως τους παραθέτει ο Τοντόρ Κρίστεφ, δικηγόρος από το Πλόβντιβ:
- Σε κάθε έδρα Δήμου θα οριζόταν και θα δημιουργούνταν εξειδικευμένο νοσοκομείο το οποίο θα φρόντιζε νοσούντες από Covid.
- Το συγκεκριμένο νοσοκομείο θα ήταν εξοπλισμένο με τον καλύτερο ιατρικό εξοπλισμό και φάρμακα καθώς και με οικονομικά μέσα και προσωπικό.
- Δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα με την επιμελητεία και τη μεταφορά. Στους σταθμούς πρώτων βοηθειών θα υπήρχαν ασθενοφόρα με τον απαραίτητο εξοπλισμό για να μεταφέρουν και να δίνουν τις πρώτες βοήθειες στους ασθενείς.
- Οποίος καλούσε στους ειδικούς τηλεφωνικούς αριθμούς για να ζητήσει βοήθεια δεν θα τον παραπέμπαν σε εργαστήρια για τεστ αλλά θα τον επισκέπτονταν στο σπίτι για το τεστ και εκεί άμεσα θα αντιμετώπιζαν το συμβάν. Τον ασθενή θα επισκέπτονταν υποχρεωτικά ειδικοί για να παρακολουθούν την εξέλιξη της ασθένειας.
- Στους γονείς όλων των μαθητών, οι οποίοι θα απουσίαζαν από κοντά τους κατά τη διάρκεια της εξ αποστάσεως μάθησης την περίοδο της απομόνωσης λόγω ασθένειας, θα επιβάλλονταν βαριά πρόστιμα (σ.σ. για τους εργαζόμενους γονείς θα προβλέπονταν ειδικές άδειες με πλήρεις αποδοχές).
- Αν ο ασθενής δεν γινόταν αποδεκτός για νοσηλεία σε κάποιο νοσοκομείο τότε ο διευθυντής του νοσοκομείου θα καταδικάζονταν σε φυλάκιση.
- Θα επιτάσσονταν οι δομές της Αστυνομίας και του Στρατού ώστε να στηρίξουν το σύστημα υγείας. Δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα με την επιμελητεία, την μεταφορά, την ασφάλεια και την οργάνωση.
- Όλοι όσοι θα εισέρχονταν στην επικράτεια της Βουλγαρίας θα υποβάλλονταν σε τεστ και εξέταση, ακόμα από τα σύνορα, από ειδικούς επιστήμονες.
- Θα υπήρχε πληρότητα σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της αντίστοιχης ειδικότητας. Ο σχεδιασμός και κατανομή εκείνη την περίοδο δεν επέτρεπε τέτοιες κρίσεις.
- Στις επιχειρήσεις και τα ιδρύματα θα παρέχονταν δωρεάν φάρμακα και τρόφιμα. Καθημερινά θα έπρεπε να ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές για την τήρηση των μέτρων.
Αλέξης Ματής
Μέλος του ΔΣ του Συλλόγου «Εμείς που σπουδάσαμε στο Σοσιαλισμό»
Στην εύρεση των πηγών βοήθησε η Ζωή Δεληδήμου, μέλος του Συλλόγου «Εμείς που σπουδάσαμε στο Σοσιαλισμό»
[1] Προσωπική συνέντευξη με τον συνταξιούχο Κ.Ρ. Το 1985 που χειρουργήθηκε στη Λ.Δ. της Βουλγαρίας απασχολούνταν ως εργάτης.
Πληροφορίες:
– Εφ. Κυριακάτικος Ριζοσπάστης, 27/28-2-2021, Ειδικό ένθετο, σελ. 15, «ΕΣΣΔ: Σύστημα Υγείας με τον εργαζόμενο άνθρωπο στο επίκεντρο»
– Alt.gr, Η Υγεία στη σοσιαλιστική Βουλγαρία
–https://www.tanea.gr/2020/11/02/world/koronaios-voulgaria-i-astynomia-tha-metaferei-astheneis-sta-nosokomeia/
– https://www.capital.gr/diethni/3495082/boulgaria-to-sustima-ugeias-sta-oria-tis-katarreusis
– https://www.tanea.gr/2021/02/09/greece/anastasia-kotanidou-stin-entatiki-ti-einai-zoi-kai-ti-thanatos-to-mathaineis-tora-para-poly-grigora/
– https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/gr/Documents/life-sciences-health-care/gr_healthcare_in_greece_noexp.pdf
– https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF03391637.pdf
– https://www.marines.mil/Portals/1/Publications/Bulgaria%20Study_2.pdf
– https://www.viapontika.com/index.php?page=article&article=55000
– http://20c-arch-bg.blogspot.com/p/regionalismus-contra-moderne_28.html