Εκδήλωση του Συλλόγου «Εμείς που σπουδάσαμε στο σοσιαλισμό» και της Οργάνωσης Σπουδάζουσας της ΚΝΕ Θεσσαλονίκης
«ΥΠΗΡΧΕ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΗΤΑΝ ΠΡΟΤΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ!»
Με μεγάλη συμμετοχή φοιτητριών, φοιτητών και μελών του Συλλόγου μας πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη εκδήλωση με θέμα «ΥΠΗΡΧΕ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΗΤΑΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ. ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΙ ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΣΟΥ!» την οποία διοργάνωσαν το Παράρτημα Θεσσαλονίκης του Συλλόγου «Εμείς που σπουδάσαμε στο σοσιαλισμό» και η Περιφερειακή Οργάνωση ΑΕΙ Θεσσαλονίκης της ΚΝΕ. Μετά τις τοποθετήσεις των εισηγητών και τις παρεμβάσεις μελών του Συλλόγου ακολούθησε πλούσιος διάλογος όπου τα νέα παιδιά ενδιαφέρθηκαν να μάθουν λεπτομέρειες για τη ζωή και τις σπουδές των Ελλήνων φοιτητών στις σοσιαλιστικές χώρες, για τις παροχές των σοσιαλιστικών κρατών σε όλους τους φοιτητές, για το επίπεδο των σπουδών και των παρεχόμενων ακαδημαϊκών γνώσεων.
Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό της η εκπρόσωπος της Οργάνωσης της ΚΝΕ Ελίνα Βαλετοπούλου,, αναδεικνύοντας τις τραγικές ελλείψεις των ελληνικών πανεπιστημίων, τις δύσκολες συνθήκες μόρφωσης των παιδιών των λαϊκών οικογενειών και την ανάγκη η ΚΝΕ, τα μέλη και οι φίλη της οργάνωσης, να αγωνιστούν για κάλυψη των αναγκών των φοιτητών, για ένα σύγχρονο πανεπιστήμιο, προσαρμοσμένο στις πραγματικές απαιτήσεις του λαού και της εποχής μας. Αναφέρθηκε στο τραγικό γεγονός της εν ψυχρό δολοφονίας 57 ατόμων στη σήραγγα των Τεμπών, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν νέοι άνθρωποι, μερικοί μάλιστα και φοιτητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ανέδειξε τις στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του λαού και της νεολαίας και την απαίτηση της ΚΝΕ και της φοιτητικής κοινότητας να υπάρξει πλήρης διαλεύκανση των αιτιών και πραγματική τιμωρία των υπευθύνων, που είναι οι διαχρονική πολιτική της ΕΕ και όλων των κομμάτων που κυβέρνησαν και κυβερνούν τον τόπο, οι οποίες βάζουν τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων πάνω από τις ζωές του λαού και της νεολαίας.
Στη δική του εισήγηση ο Νίκος Ζώκας, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου, αφού ευχαρίστησε την ΚΝΕ για την πρόσκληση και τη διοργάνωση της εκδήλωσης αναφέρθηκε στην επικαιρότητά της, ειδικά στις σημερινές συνθήκες όπου 33 χρόνια μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στην ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, και την παλινόρθωση του καπιταλισμού, οι κυρίαρχες δυνάμεις δε σταματούν να λοιδορούν τις τεράστιες κατακτήσεις των χωρών αυτών, ειδικά μάλιστα στον τομέα της παιδείας. Αναφέρθηκε στους στόχους του Συλλόγου και στις μεγάλες δυνατότητες κοινών εκδηλώσεων με την ΚΝΕ και τους φοιτητικούς συλλόγους, με σκοπό την ανάδειξη των επιτευγμάτων του σοσιαλισμού στον 20ο αιώνα, της μεγάλης συνεισφοράς του στην πρόοδο της ανθρωπότητας, στην ευημερία των λαών και των εργαζομένων παγκοσμίως. Ανέδειξε την αναγκαιότητα αυτό να γίνει ειδικά φέτος στα 80χρονα της αντιφασιστικής νίκης των λαών με πρωτοστάτη και κύριο αιμοδότη τη ΕΣΣΔ, το σοβιετικό λαό και τον ηρωικό Κόκκινο Στρατό. Ενάντια στις προσπάθειες να ξαναγραφτεί η ιστορία και την παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας, ενάντια στην άθλια εξίσωση κομμουνισμού – φασισμού, που προωθούν η ΗΠΑ, η ΕΕ και οι κυρίαρχες αστικές πολιτικές δυνάμεις στη χώρα μας.
Αναφερόμενος στα επιτεύγματα του σοσιαλισμού έθεσε το ερώτημα «Πως έγινε κατορθωτό αυτό; Πως κατάφερε η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, μετά την Επανάσταση του Οκτώβρη του 1917, μέσα σε μόλις 20-30 χρόνια να ξεφύγει από την καθυστέρηση της προεπαναστατικής Ρωσσίας, να φτάσει και να προσπεράσει τις μεγάλες καπιταλιστικές χώρες, παρά τις τεράστιες καταστροφές που υπέστη κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Πως κατάφερε μέσα σε 20-30 χρόνια να δημιουργήσει αυτά, που ο καπιταλισμός χρειάστηκε 100 – 150 χρόνια για να τα πετύχει και όχι όλα, και όχι βεβαίως παντού;»
Τόνισε πως «Η απάντηση είναι μονοσήμαντη! Όλα αυτά έγιναν κατορθωτά τότε όταν τα μέσα παραγωγής πέρασαν στα χέρια της εργατικής τάξης, όταν έγινε δυνατό να τεθεί η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και συνολικά της οικονομίας υπό κεντρικό, πανεθνικό σχεδιασμό, όταν στόχος έγινε η κάλυψη των συνεχώς διερευνώμενων αναγκών των ανθρώπων, όταν η εργατική τάξη, μέσα από τα όργανα της εξουσίας, απέκτησε τον έλεγχο αυτής της διαδικασίας».
Περιέγραψε τις τεράστιες προσπάθειες που κατέβαλλε το σοβιετικό κράτος, από την επόμενη κιόλας μέρα της Επανάστασης του Οκτώβρη, στην κατεύθυνση της μόρφωσης της νέας γενιάς, στην εξάλειψη του αναλφαβητισμού, στη δημιουργία ενός νέου και πρωτοποριακού συστήματος και προγράμματος σπουδών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Κλείνοντας την τοποθέτησή του τόνισε ότι όλα αυτά που δημιούργησε ο σοσιαλισμός στον 20ο αιώνα «δείχνουν το δρόμο που πρέπει να βαδίσουμε σήμερα! Είναι συγκλονιστικό να αντιπαραβάλλει κανείς τη σημερινή πραγματικότητα με τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού 30, 40 ή και 80 χρόνια πριν. Ας αναλογιστούμε τα όσα πολλά κατάφερε να πετύχει η σοβιετική εξουσία μέσα σε τόσο μικρό διάστημα τότε, και τι μπορούμε να πετύχουμε με τις δυνατότητες που υπάρχουν σήμερα με το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης της επιστήμης και της τεχνολογίας. Είναι αναμφισβήτητο λοιπόν, ότι σήμερα υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις ώστε η επιστήμη και η έρευνα να τεθούν στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών και όχι των μονοπωλίων και τα κέρδη των ολίγων!».
Αναλυτικά η εισήγηση του Ν. Ζώκα εδώ.
Από την πλευρά της η Ειρήνη Καρναβά, επίσης μέλος του ΔΣ του Συλλόγου, περιέγραψε διεξοδικά τις μεγάλες κατακτήσεις που πέτυχε το σοβιετικό κράτος για την εξασφάλιση της ζωής και των σπουδών των φοιτητών, για το επίπεδο της μέριμνας που πρόσφερε όχι μόνο στους σοβιετικούς φοιτητές αλλά και σε πολλές χιλιάδες νέα παιδιά από τις καπιταλιστικές χώρες, από τις χώρες που με αγώνες και θυσίες είχαν αποτινάξει τα δεσμά της αποικιοκρατίας, τα οποία είχαν την μεγάλη τύχη και προνόμιο να μορφωθούν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της ΕΣΣΔ και αργότερα και των άλλων σοσιαλιστικών χωρών.
Ανέφερε ότι «η εκπαίδευση στη ΕΣΣΔ και στις άλλες χώρες του σοσιαλισμού ήταν δωρεάν σε όλες τις βαθμίδες. Οι φοιτητές δεν πλήρωναν τίποτε για τα μαθήματα, τα εργαστήρια, τα βιβλία, τα αναλώσιμα, τα εξέταστρα κ.λπ., ενώ είχαν δωρεάν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες, νοσοκομειακή περίθαλψη, αθλητικές (γυμναστήρια, γήπεδα κ.ά.) και πολιτιστικές δραστηριότητες (αίθουσες, μουσικά όργανα κ.ά.). Στους φοιτητές, σε ποσοστό πάνω από το 80% παρεχόταν κρατικό επίδομα, ώστε να μπορούν να καλύπτουν τις ανάγκες τους. Στους φοιτητές παρέχονταν δωρεάν όλα τα πανεπιστημιακά συγγράμματα».
Αναφερμένη ειδικά στις φοιτητικές εστίες είπε «Όλα τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα διέθεταν εστίες, οι οποίες παρέχονταν για να καλύψουν την ανάγκη στέγασης όλων όσων προέρχονταν από άλλες περιοχές, καταβάλλοντας ως αντίτιμο ένα ποσό που έφτανε έως το 7% του επιδόματος που λάμβαναν. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και ο αριθμός των φοιτητών και σπουδαστών αυξανόταν συνεχώς, τα πλάνα της σχεδιοποιημένης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης μπορούσαν να καλύπτουν τις ανάγκες για τη στέγαση των φοιτητών. Οι στεγαστικές ανάγκες των φοιτητών κατέστη εφικτό να καλυφθούν μέσα από τα συγκροτήματα φοιτητικών εστιών». Και συνέχισε λέγοντας «Οι συνθήκες διαβίωσης των φοιτητών στην πορεία του χρόνου βελτιώνονταν συνεχώς και σημαντικά. Όσο αφορά τον χώρο των δωματίων, στον κάθε φοιτητή αντιστοιχούσαν περίπου 6 τετρ. μέτρα. Κατά τα πρώτα χρόνια του σοβιετικού κράτους, που το στεγαστικό πρόβλημα, όχι μόνο για τους φοιτητές αλλά και για το σύνολο του πληθυσμού ήταν οξυμένο, στον κάθε φοιτητή αντιστοιχούσαν 4 τετρ. μέτρα. Με την ανέγερση νέων κτιρίων που προορίζονταν για φοιτητικές εστίες μεγάλωνε και ο χώρος που απολάμβαναν οι φοιτητές στα δωμάτια που φιλοξενούνταν. Μέσα σε δέκα χρόνια (1966-1975) αυξήθηκαν κατά 5,7 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα, τα δωμάτια διαμονής των φοιτητών. Κατά τη δεκαετία του ΄80 σε ορισμένες περιπτώσεις αυτός ανερχόταν έως και 9 τετρ. μέτρα». Αναφέρθηκε επίσης στην προσοχή και τη μέριμνα του κράτους για τα νέα ζευγάρια των φοιτητών, ειδικά μάλιστα αν αυτά αποκτούσαν και παιδιά, τις παροχές που είχαν για να συνεχίσουν, να μη διακόψουν τις σπουδές τους.
Ειδική μνεία έκανε και στη ζωή στις ίδιες τις εστίες, στις πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες των φοιτητών, στις διεθνιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στους φοιτητές διαφόρων χωρών και εθνοτήτων, στις στενές σχέσεις φιλίας και αλληλεγγύης που αναπτύσσονταν ανάμεσά τους.
Κλείνοντας την εισήγησή της η Ειρήνη Καρναβά τόνισε «Όπως είδαμε, στην ΕΣΣΔ ο σπουδαστής δε χρειαζόταν να δουλεύει κατά τη διάρκεια των σπουδών του για να βγάλει τα προς το ζην και να μπορέσει να σπουδάσει. Όλα όσα του ήταν αναγκαία του τα παρείχε και με το παραπάνω το σοβιετικό κράτος, κι έτσι μπορούσε αμέριμνος να αφοσιωθεί στις σπουδές του».
Αναλυτικά η εισήγηση της Ειρήνης Καρναβά εδώ.
Σημαντικές ήταν και οι παρεμβάσεις των συναδελφισσών Αντωνία Παπουτσή και Δήμητρα Καρανάσιου, μέλη του Γενικού Συμβουλίου του Συλλόγου, οι οποίες περίγραψαν τις δικές τους εμπειρίες από τις σπουδές και τη ζωή τους στη Σοβιετική Ένωση.