Στις 19 Μάη 2025 έφυγε από την ζωή ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς, ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους του Σοβιετικού Μπαλέτου, ένας από τους σημαντικότερους χορογράφους του 20ου αιώνα.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Σοβιετικό μπαλέτο ήταν το καλύτερο στον κόσμο. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στην πλούσια κληρονομιά από του προεπαναστατικού μπαλέτου αλλά κυρίως στα επιτεύγματα των Σοβιετικών χορογράφων που με τα έργα τους ενσάρκωσαν τις αρχές του σοβιετικού πολιτισμού. Η διεθνής αναγνώριση του Σοβιετικού μπαλέτου οφείλεται όχι μόνο στην τεχνική τελειότητα και τις αναμφισβήτητες χορευτικές δεξιότητες των χορευτών του αλλά και στον πλούτο των έργων και του περιεχομένου τους. Το Σοβιετικό μπαλέτο άνοιξε τους ορίζοντες και εξέλιξε την χορογραφική τέχνη, την χορευτική έκφραση, έδωσε την δυνατότητα να αναπτυχθούν παιδαγωγοί, χορογράφοι, χορευτές. Το μπαλέτο από τέχνη των αυλικών έγινε τέχνη προσιτή και κατανοητή στον εργαζόμενο λαό.
Το έργο του Γιούρι Γκριγκορόβιτς είναι η απόδειξη των επιτευγμάτων του Σοβιετικού μπαλέτου.
Το 1946 αποφοιτά από το Χορογραφικό Σχολείο του Λένινγκραντ με δασκάλους τους μεγάλους παιδαγωγούς B. Sharov και Α. Pisarev και έως το 1961 ήταν σολίστ στα μπαλέτα «Κίροβ». Από το 1964 είναι ο βασικός χορογράφους των μπαλέτων του «Μπολσόι» και από το 1988 έως το 1995 αναλαμβάνει την καλλιτεχνική τους διεύθυνση.
Αναντικατάστατη ήταν η συμβολή του ως παιδαγωγός, μπαλετμάστερ και χορογράφος στην ανάπτυξη του Σοβιετικού μπαλέτου. Με τα καινοτόμα έργα του πλούτισε το χορευτικό λεξιλόγιο, εμβάθυνε το εύρος των δυνατοτήτων της χορογραφικής τέχνης. Τα έργα του χαρακτηρίζονται για το πλούσιο κοινωνικό περιεχόμενο και τη βαθιά ψυχολογική ανάλυση των χαρακτήρων των ηρώων του, ενώ ανέπτυξε τον αντρικό χορό δίνοντας του μεγάλη ώθηση.
Δημιουργός μεγάλης γκάμας έργων, ενδεικτικά αναφέρουμε: «Το πέτρινο λουλούδι» (1957), «Ωδή για τον έρωτα»(1961), «Σπάρτακος» (1968), «Ιβάν ο τρομερός»(1975), «Ανγκαρά» (1976), «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» (1979), «Χρυσή Εποχή» (1982). Με μεγάλη επιτυχία αναβιώνει και αρκετά έργα του κλασικού ρεπερτορίου, όπως την τριλογία του Π. Ι. Τσαϊκόφσκι: «Ωραία κοιμωμένη», «Λίμνη των κύκνων», «Καρυοθραύστη» κ.α.
Μέσα από τα έργα του έδωσε την δυνατότητα σε γενιές Σοβιετικών χορευτών να αναδειχθούν, όπως: Ι. Κολπακόβα, Α. Οσιπένκο, Α. Σιζόβα, Ν. Μπεσμέρτνοβα, Ε. Μακσίμοβα, Μ. Πλισέτσκαγια, Β. Βασίλιεβ, Ν. Ντολγκούσιν, Μ. Λιέπα, Ι. Μοχαμέντοβ κ.α.
Από το 1974 έως το 1988 ήταν καθηγητής στο τμήμα χορογραφίας του Κρατικού Ωδείου του Λένινγκραντ και από το 1988 διηύθυνε το τμήμα χορογραφίας στην Κρατική Ακαδημία Χορογραφίας της Μόσχας.
Από το 1974 έως το 1989 διετέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Χορού της UNESKO και από το 2006 ήταν πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαγωνισμών Χορού.
Ήταν για πολλά χρόνια Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής του μοναδικού Διεθνούς Διαγωνισμού Χορού της Βάρνας στη Βουλγαρία.
Ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς τιμήθηκε από το Σοβιετικό κράτος το 1970, με το βραβείο Λένιν για το έργο «Σπάρτακος» σε μουσική του Α. Χατσατουριάν, έργο ύμνος στην ελευθερία, με τον τίτλο του λαϊκού καλλιτέχνη της ΕΣΣΔ το 1973, με τον τίτλο του Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας το 1986, καθώς και πολλές διεθνής διακρίσεις όπως το Τιμητικό Βραβείο της Ακαδημίας Χορού του Παρισιού το 1972.
Οι παραστάσεις του και σήμερα ανεβαίνουν σε σκηνές μπαλέτου ανά τον κόσμο.
Ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς είναι γνωστός και στην Ελλάδα καθώς έχει επισκεφτεί την χώρα μας αρκετές φορές.
Τα έργα του θα μείνουν ως σύμβολο της τέχνης στην υπηρεσία του λαού.
Βούλα Καραμπίδου
Απόγονος πολιτικών προσφύγων από τη Λ.Δ. Βουλγαρίας,
Επί σειράς ετών εκπρόσωπος στην Ελλάδα της Διεθνούς Ακαδημίας Μπαλέτου και του Διεθνούς Διαγωνισμού χορού της πόλης Βάρνα, Βουλγαρίας